Przemysław Zając
Przemysław Zając, radca prawny, zajmuje się prawem pracy, głównie w zakresie bieżącego doradztwa. Przygotowuje umowy o pracę, umowy cywilnoprawne i regulacje wewnątrzzakładowe. Bierze udział w badaniach due diligence i compliance. Reprezentuje pracodawców i pracowników w sporach sądowych.
Dotychczasowa definicja mobbingu funkcjonowała w tym samym brzmieniu przez ponad 20 lat. Teraz szykuje się jej zmiana. 20 stycznia 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy zmieniającej przepisy Kodeksu pracy (UD183). Projekt autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakłada zmianę pojęć i instytucji związanych z niepożądanymi zachowaniami w miejscu pracy, takich jak dyskryminacja, nierówne traktowanie i właśnie mobbing. Jak zmiana definicji mobbingu wpłynie na sytuację pracodawców i pracowników?
Co może zgłaszać sygnalista?
24 czerwca 2024 r. ustawa o ochronie sygnalistów została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Po kilkuletnim opóźnieniu Polska – jako ostatni z krajów Unii Europejskiej – implementowała do porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Tym samym bieg rozpoczął okres vacatio legis, który dla większości przepisów wynosi 3 miesiące – wejdą one w życie pod koniec września 2024 r.
Ustawa umożliwia sygnalistom dokonywanie zgłoszeń lub ujawnień publicznych, jeśli zidentyfikują naruszenia gałęzi prawa określonych w ustawie. Warto więc odpowiedzieć na z pozoru trywialne pytanie, jakie sprawy mogą stanowić przedmiot zgłoszenia.
23 maja 2024 r. Sejm przyjął długo wyczekiwany projekt ustawy o ochronie sygnalistów (ma ona implementować dyrektywę Parlamentu Europejskiego (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony praw osób zgłaszających naruszenie prawa Unii). Przeszło dwa lata po upływie terminu na wdrożenie przepisów unijnych wydaje się prawdopodobne, że pracodawcy (i sygnaliści) wreszcie doczekają się wejścia w życie przepisów, które budzą wśród nich wiele obaw i niejasności.
Co prawda projekt musi jeszcze zostać przyjęty przez Senat i podpisany przez Prezydenta, niemniej prawdopodobnie w jego treści nie zostanie wprowadzonych wiele istotnych zmian.
Projekt ustawy przewiduje szeroki pakiet sankcji karnych oraz roszczeń przysługujących osobom, w stosunku do których nieprawidłowo zastosowano jego przepisy. Skoro przepisy o sygnalistach mają już wkrótce obowiązywać, warto zaznajomić się z potencjalnymi konsekwencjami ich naruszenia.